مرورگر شما مناسب نیست! لطفا برای عملکرد بهتر سایت از مرورگرهای به روز و جدید (chrome,firefox,opera,...) استفاده کنید.

مهدی (عج) از نگاه قرآن

در این قسمت آیاتی از قرآن مجید که در مورد حضرت مهدی (عج) و در کل مسائل آخر الزمان میباشد جمع آوری شده است. در ادامه نیز تفسیر روایی آیه ذکر گردیده به این معنا که روایاتی از معصومین (ع) که تفسیر آیه مورد نظر را بیان می کند، آورده شده است. در نظر داشته باشید که تمام آیاتی از قرآن که به نوعی به حضرت مهدی (عج) مربوط می گردد بسیار بیشتر از موارد ذکر شده در این قسمت است; برخی از محققان تا پانصد آیه ذکر کرده اند. ما برخی از آیات را که معصومین (ع) در حین سخنان خود به آنها اشاره کرده اند در بخش روایات مهدویت ذکر کرده ایم که در ادامه فهرست آن ها آمده و در این قسمت سعی شده آیاتی که تفسیر آنها توسط ایشان (ع) بیان شده آورده شوند.

آخرین مشاهده:

آخرین آیه ای که هنگام بستن صفحه مشاهده شده ذخیره و این جا نمایش داده می شود:آیه ای ذخیره نشده!

فهرست آیات:

آیه 5 سوره قصص

وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ

ما می‌خواهیم بر مستضعفان زمین منّت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روی زمین قرار دهیم.

امام علی (علیه السلام) در تفسیر آیه فوق می فرمایند: آنان که در زمین ضعیف گشته‌اند آل پیغمبر (صلی الله علیه و آله) هستند که خداوند پس از تلاش همه‌ی ائمّه (علیهم السلام)، مهدیِ آن‌ها را برمی‌انگیزد تا آنان را عزیز و دشمنانشان را ذلیل گرداند. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۱۴۰ بحار الأنوار، ج۵۱، ص۵۴/ الغیبهًْ للطوسی، ص۱۸۴/ نورالثقلین امام صادق (علیه السلام): این آیه مختص به امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است که در آخرالزّمان ظاهر می‌شود و گردن‌کشان و فرعون‌ها (حاکمان ستمگر) را از هم می‌پاشد و شرق و غرب زمین را به تصرّف درمی‌آورد و سپس آن را پر از عدل و داد می‌کند درحالی‌که پیش از آن مملو از کفر و ستم بود. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۱۴۴ حضرت علی (ع): دنيا پس از سرکشی هايش به ما روى خواهد كرد و متوجه ما خواهد شد; همچون ماده شتر بدخويى كه درنهایت به بچه ی خود مهربان شود. سپس حضرت همین آیه را تلاوت فرمودند. حکمت 209 نهج البلاغه

آیه 55 سوره نور

وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَىٰ لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا ۚ يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا ۚ وَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذَٰلِكَ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ

خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده اند، وعده داده است که حتماً آنان را در زمین جانشین [حاکم] کند، همان گونه که پیشینیان آنان را جانشین کرد، و قطعاً دینشان را که برای آنان پسندیده به سودشان استوار و محکم نماید، و یقیناً ترس و بیمشان را تبدیل به امنیت کند، [تا جایی که] فقط مرا بپرستند [و] هیچ چیزی را شریک من نگیرند. و آنان که پس از این نعمت های ویژه ناسپاسی ورزند [در حقیقت] فاسق اند.

امام صادق (ع) در مورد آیه فوق فرمودند: این آیه درباره‌ی حضرت قائم (عج) و یارانش نازل شده است. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۳۱۴ بحارالأنوار، ج۵۱، ص۵۸/ الغیبهًْ للنعمانی، ص۲۴۰/ البرهان امام سجاد (ع) این آیه را خواندند و فرمودند: به خدا سوگند که آنان شیعیان ما اهل بیت (ع) هستند و خداوند مؤمنان و صالحان را به دست مردی از خانواده‌ی ما که نام او مهدی (عج) است به حکومت می‌رساند و او همان کسی است که پیامبر (ص) درباره‌ی او فرمود: اگر از دنیا فقط یک روز باقی‌ مانده باشد، خداوند آن را آنقدر طولانی می‌کند تا مردی از اهل بیت من که هم نام من است بیاید و زمین را همان‌طور که پر از ظلم و ستم شده است، پر از عدل و داد کند. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۳۱۸ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۳۶۵/ العیاشی/ البرهان امام علی (ع) در مورد وعده ای که در آیه فوق آمده می فرمایند: تحقق این وعده در زمانی است که امامان (ع) به دنیا رجعت می‌نمایند؛ و مانند این کلام خداوند است که می فرماید: سپس حضرت آیه 5 سوره قصص را تلاوت فرمودند که در صفحه قبل برسی شد. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۳۲۰ بحارالأنوار، ج۵۳، ص۱۱۸

آیه 105 سوره انبیاء

وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ

و همانا ما پس از تورات در زبور نوشتیم که زمین را بندگان شایسته ما به میراث می برند.

امام باقر (ع): منظور از عبارت: أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ، یاران مهدی (عج) در آخرالزّمان می‌باشند. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۵۵۴ تأویل الآیات الظاهرهْ، ص۳۲۷/ البرهان/ نورالثقلین

آیات 15 و 16 سوره تکویر

فَلَا أُقْسِمُ بِالْخُنَّسِ الْجَوَارِ الْكُنَّسِ

سوگند به ستارگانی، سيركننده و غايب شونده که باز می گردند.

امّ هانی می گوید: از امام باقر (ع) درباره‌ی این آیات: فَلَا أُقْسِمُ بِالخُنَّسِ * الجَوَارِ الْکُنَّسِ پرسیدم، ایشان فرمودند: ای امّ هانی! امامی است که در سال دویست‌وشصت، خود را از دیده پنهان می‌کند، سپس مانند شهاب درخشان در شب تاریک نمایان می‌شود. ای امّ هانی! اگر در آن زمان باشی، چشم تو روشن خواهد شد. تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۷۴۴/ البرهان/ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۷۸/ الکافی، ج۱، ص۳۴۱

آیات 2 و 3 سوره بقره

ذَٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ ۛ فِيهِ ۛ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ

اين است همان كتابى كه در آن هيچ شكى نيست; برای پرهیزکاران هدایت است. آنان که به غیب ایمان دارند و نماز را بر پا می دارند و از آنچه به آنان روزی داده ایم، انفاق می کنند.

امام باقر (ع): منظور از غیب زنده‌شدن پس از مرگ، روز رستاخیز، قیام قائم (عج) و رجعت است. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۱۱۸ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۳۵۱/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۳۳ امام صادق (ع): مقصود از الْمتَّقُونَ در این آیه، شیعیان علی (ع) هستند و الْغَیْبُ، حضرت قائم (عج) است و دلیل من بر این گفتار،این آیه‌ از قرآن است که می فرماید: مى‌ گويند: چرا معجزه‌اى از جانب پروردگارش بر او نازل نمى‌شود؟! بگو: غيب تنها براى خدا است. شما در انتظار باشيد، من هم با شما در انتظارم (آیه 20 سوره یونس). خداوند عزّوجلّ در قرآن غیب را به نام آیَةٌ بیان کرد و غیب همان حجّت است و شاهد این گفتار، کلام خداوند است که می‌فرماید: وَ جَعَلْنَا ابْنَ مَرْیَمَ وَ أُمَّهُ آیَةً؛ ما فرزند مریم و مادرش را آیه و نشانه‌ی خود قرار دادیم(آیه 50 سوره مومنون). که آیه معنای حجّت و دلیل است. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۱۱۸ بحارالأنوار، ج۵۱، ص۵۲

آیه 3 سوره شمس

وَالنَّهَارِ إِذَا جَلَّاهَا

و قسم به روز هنگامی که جهان را روشن سازد.

از امام صادق (ع) پرسیده شد: مراد از وَ النَّهارِ إِذا جَلَّاها چیست؟ ایشان فرمودند: مقصود از آن امامی برحق از فرزندان فاطمه (س) است که از دین رسول خدا (ص) از وی پرسش شود و آن را برای کسی‌ که پرسیده است روشن کند و خدا از گفتار او حکایت کرده است و فرموده: وَ النَّهارِ إِذا جَلَّاها. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۱۳۶ الکافی، ج۸، ص۵۰/ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۷۰

آیات 79 تا 83 سوره ص یا 36 تا 38 حجر

قالَ رَبِّ فَأَنْظِرْنِي إِلى‌ يَوْمِ يُبْعَثُونَ. قالَ فَإِنَّكَ مِنَ الْمُنْظَرِينَ إِلى‌ يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ. قالَ فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ إِلَّا عِبادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِينَ.

ابليس (پس از سجده نکردن بر حضرت آدم (ع) و رانده شدن از درگاه الهی) گفت: پروردگارا! پس مرا تا روزى كه (خلايق) برانگيخته (و زنده) مى‌شوند مهلت ده. (خداوند در پاسخ) فرمود: تو از مهلت يافتگانى، تا روز و زمانى معيّن. ابليس گفت: به عزّت تو سوگند كه همه (ى مردم) را گمراه خواهم كرد. مگر آن دسته از بندگان تو که اخلاص دارند.

وهب‌ ابن‌ جمیع نقل می کند: از امام صادق (ع) درباره‌ی ابلیس و گفته‌ی او که پروردگارا مرا تا قیامت مهلت ده و پاسخ خداوند که تو تا تا زمانی معین و معلوم مهلت خواهی داشت پرسیدم که این روز کدام روز است؟ امام (ع) فرمودند: ای وهب! می‌ پنداری که روز رستاخیز مردم است، نه!!! بلکه خداوند عزّوجلّ او(شیطان) را تا روزی که قائم (عج) ما برانگیخته شود و موی جلو سرش را بگیرد و گردنش را بزند، مهلت داده است. این روز همان روزی که وقت معلوم است. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۱۵۸ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۴۹۸ این داستان دو بار در قرآن ذکر شده (آیات 79 تا 83 سوره ص و 36 تا 38 سوره حجر).
روایت 87 از بخش روایات مهدویت اشاره به این آیات دارد.

آیه 4 سوره شعراء

إِنْ نَشَأْ نُنَزِّلْ عَلَيْهِمْ مِنَ السَّمَاءِ آيَةً فَظَلَّتْ أَعْنَاقُهُمْ لَهَا خَاضِعِينَ

اگر ما اراده کنیم، از آسمان بر آنان آیه‌ای نازل می‌کنیم که گردنهایشان در برابر آن خاضع گردد!

حسين بن خالد نقل می کند از امام هشتم, حضرت علی ابن موسی الرضا (ع) که ایشان فرمودند: كسى كه ورع (پرهیزکاری) ندارد دين ندارد، كسى كه تقيه ندارد ايمان ندارد. به راستى گرامى‌ ترين شما نزد خدا آن كس باشد كه بيشتر تقيه كند، به ایشان عرض شد تا كى‌؟ فرمودند تا وقت معينى (در این قسمت امام رضا (ع) دقیقا تعبیر "إِلَى يَوْمِ اَلْوَقْتِ اَلْمَعْلُومِ" را به کار می برند که در اسلاید قبل برسی شد) كه روز خروج قائم ما باشد، هر كس پيش از خروج قائم ما تقيه را واگذارد از ما نيست، عرض شد يا ابن رسول اللّٰه قائم خاندان شما كيست‌؟ ایشان فرمودند: چهارمين فرزند من, زاده ی سيده كنيزان که خداوند به وسیله او زمين را از هر ظلمی پاك كند و از هر ستمى منزه دارد و اوست همان كسى كه مردم در ولادتش شك كنند و او است كه پيش از خروجش غيبت دارد و چون خروج كند زمين با نور او درخشان گردد و ترازوى عدالت ميان مردم بگذارد و هيچ كس به ديگرى ستم نكند و او است كسى كه زمين براى او بهم پيچيده شود (طی الارض دارد که در آن فرد به اراده خویش بدون حرکت، در مکان منتقل می‌شود) و سايه ندارد (حضرت در این ویژگی با پیامبر (ص) مشترک هستند) و او كسى است كه از آسمان نداكننده‌اى او را به نام ندا كند و به وى دعوت نمايد به گونه‌اى كه همه ی اهل زمين آن ندا را بشنوند که مى‌گويد: آگاه باشید که به راستی نزد خانه خدا حجت خدا آشكار شد،او را پيروى كنيد كه حق با او و در او است و اين است تفسير گفته ی خداى عزوجل: سپس حضرت آیه فوق را تلاوت نمودند. کمال الدين و تمام النعمة , جلد۲ , صفحه۳۷۱

آیه 88 سوره ص

وَلَتَعْلَمُنَّ نَبَأَهُ بَعْدَ حِينٍ

و خبر آن را بعد از مدّتی می‌شنوید!

امام باقر (ع): وَ لَتَعْلَمُنَّ نَبَأَهُ بَعْدَ حِینٍ، هنگام خروج حضرت قائم (عج) است. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۱۶۸ الکافی، ج۸، ص۲۸۷/ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۳۱۳/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۴۹۹

آیه 158 سوره انعام

هَلْ يَنْظُرُونَ إِلَّا أَنْ تَأْتِيَهُمُ الْمَلَائِكَةُ أَوْ يَأْتِيَ رَبُّكَ أَوْ يَأْتِيَ بَعْضُ آيَاتِ رَبِّكَ ۗ يَوْمَ يَأْتِي بَعْضُ آيَاتِ رَبِّكَ لَا يَنْفَعُ نَفْسًا إِيمَانُهَا لَمْ تَكُنْ آمَنَتْ مِنْ قَبْلُ أَوْ كَسَبَتْ فِي إِيمَانِهَا خَيْرًا ۗ قُلِ انْتَظِرُوا إِنَّا مُنْتَظِرُونَ

آیا جز این انتظار دارند که فرشتگان به سراغشان آیند، یا خداوند (خودش) به سوی آنها بیاید، یا بعضی از آیات پروردگارت ؟! اما آن روز که بعضی از آیات پروردگارت تحقّق پذیرد، ایمان‌آوردن افرادی که قبلاً ایمان نیاورده‌اند، یا در ایمانشان عمل نیکی انجام نداده‌اند، سودی به حالشان نخواهد داشت. بگو: انتظار بکشید ما هم انتظار می‌کشیم.

امام رضا (ع) در تفسیر آیه فوق می فرمایند: آیات ائمه (ع) هستند و آیه‌ی مورد انتظار قائم آل محمّد (عج) است. پس در آن روز کسی که قبل از قیام با شمشیر حضرت ایمان نیاورده باشد، ایمانش برای او سودی نخواهد داشت، اگرچه به پدران گذشته او ایمان داشته باشد. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۶۵۲ بحارالأنوار، ج۵۱، ص۵۱/ کمال الدین، ج۱، ص۱۸/ کمال الدین، ج۲، ص۳۳۶

آیه 69 سوره زمر

وَأَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا وَوُضِعَ الْكِتَابُ وَجِيءَ بِالنَّبِيِّينَ وَالشُّهَدَاءِ وَقُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ

و زمین به نور پروردگار خود روشن می گردد و نامه (ی اعمال خلق در پیشگاه عدل حق) نهاده شود و انبیاء و شاهدان احضار شوند و میان خلق به حق حکم شود و به هیچ کس ابدا ظلمی نخواهد شد.

مفضّل‌ ابن‌ عمر نقل می کند: از امام صادق (ع) درباره‌ی کلام خداوند متعال که وَأَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا شنیدم فرمودند: پروردگار زمین یعنی امام زمین. عرض کردم: وقتی امام بیرون آید چه میشود؟ فرمودند: آنگاه مردم از تابش خورشید و نور ماه بی‌نیاز می شوند و به نور امام راه می پیمایند.(وجود مبارک پیامبر (ص) و امام رضا (ع) نیز در روایاتی مجزا روشن شدن زمین به نور پروردگار را در زمان ظهور حضرت مهدی (عج) دانسته اند.) تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۳۱۲ بحارالأنوار، ج۷، ص۳۲۶/ القمی، ج۲، ص۲۵۳/ البرهان/ نورالثقلین

آیه 86 سوره هود

بَقِيَّتُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ ۚ وَمَا أَنَا عَلَيْكُمْ بِحَفِيظٍ

(و بدانید که) آنچه خدا بر شما باقی می گذارد برای شما بهتر است اگر واقعا به خدا ایمان دارید. و من نگهبان شما نیستم.

امام باقر (ع): وقتی قائم (عج) ما ظهور کند به کعبه تکیه می‌ دهد و سیصد و سیزده نفر دور او جمع می‌شوند و اوّلین سخنی که می‌گوید این آیه است: بَقِیَّةُ الله خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ سپس می‌گوید: من، "بقیّة الله" در روی زمینش هستم. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۶، ص۷۷۰ بحار الأنوار، ج۵۲، ص۱۹۱/ کمال الدین، ج۱، ص۳۳۰/ إعلام الوری، ص۴۶۳/ نور الثقلین؛ بتفاوت یسیر

آیه 30 سوره ملک

قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْرًا فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِمَاءٍ مَعِينٍ

بگو: چه تصوّر می‌کنید؟! اگر آب (که مایه حیات) شما (است) همه به زمین فرو رود، (جز خدا) کیست که مجدداً آب روان و گوارا برای شما پدید آرد؟

از امام باقر (ع) در تفسیر این آیه روایت شده است که: این آیه درباره‌ی امام غائب نازل شده است و می‌فرماید: اگر امام شما، از شما غائب شود و ندانید که او کجاست، کیست که امام ظاهری برای شما بیاورد تا اخبار آسمان و زمین و حلال و حرام خدا را برای شما بیان کند؟ سپس فرمود: به خدا تأویل این آیه نیامده است و به یقین باید بیاید. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۶، ص۴۶۰ بحارالأنوار، ج۵۱، ص۵۲/ الغیبهًْ للطوسی، ص۱۵۸/ کمال الدین، ج۱، ص۳۲۵/ نورالثقلین

آیه 17 سوره حدید

اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يُحْيِي الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا ۚ قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الْآيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ

بدانيد كه خدا زمين را پس از مرگش زنده مى‌کند. به راستى که ما آيات را براى شما روشن کردیم، باشد كه بينديشيد.

امام باقر (ع) در مورد "اعْلَمُوا أَنَّ اللهَ یُحْیِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها" می فرمایند: منظور از مردن زمین کفر اهل آن است، کافر مرده است; خداوند او را به‌وسیله‌ی قائم (عج) زنده می‌کند و او روی زمین عدالت برقرارمی‌کند؛ زمین زنده می‌شود و اهل زمین نیز پس از کفر زنده می‌شوند. بحارالأنوار، ج۲۴، ص۳۲۵/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۶۳۸/ البرهان/ بحارالأنوار، ج۵۱، ص۵۴/ کمال الدین، ج۲، ص۶۶۸؛ «بتفاوت»/ نورالثقلین

آیه 62 سوره نمل

أَمَّنْ يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ وَيَجْعَلُكُمْ خُلَفَاءَ الْأَرْضِ ۗ أَإِلَٰهٌ مَعَ اللَّهِ ۚ قَلِيلًا مَا تَذَكَّرُونَ

یا کسی که دعای مضطرّ (اضطرار و ناچارى) را اجابت می‌کند و گرفتاری را برطرف می‌سازد، و شما را خلفای زمین قرارمی‌دهد؛ آیا معبودی همراه خدا هست؟! به جز گروه اندکی متذکر نمی شوند!

از امام صادق (ع) روایت شده که فرمودند: این آیه درباره قائم آل محمّد (ص) نازل شده است و به خدا سوگند او همان کسی است که با حالت اضطرار و خضوع و خشوع در مقام ابراهیم دو رکعت نماز می‌ گذارد و به مناجات با خداى خود می پردازد و خداوند هم دعاى او را مستجاب نموده و گرفتاری را از او دور نماید و وى را جانشین خود در روى زمین قرار دهد. تفاسیر على بن ابراهیم

آیه 33 سوره توبه یا 9 صف

هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَىٰ وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ

او کسی است که رسولش را با هدایت و آیین حق فرستاد، تا آن را بر همه ادیان غالب گرداند، هر چند مشرکان کراهت داشته باشند!

امام باقر (ع): همانا آن اتّفاق (غلبه دین حق بر تمام ادیان) هنگامی صورت می‌گیرد که مهدی آل محمّد (عج)، ظاهر شود، پس کسی باقی نمی‌ماند مگر اینکه به نبوّت محمّد (ص) ایمان بیاورد. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۶، ص۱۲۸ امام صادق (ع): به خدا قسم! هنوز تأویل این آیه بروز پیدا نکرده و تا خروج قائم (عج) تأویلش آشکار نمی‌شود. وقتی قائم (عج) خروج کند، کافری نسبت به خدای بزرگ و مشرکی نسبت به مقام امام نمی‌ماند، مگر اینکه از قیام او کراهت دارد، تا جایی که اگر کافر یا مشرکی در دل صخره‌ای باشد، صخره می‌گوید: ای مؤمن! در دل من کافری است، پس مرا بشکن و او را بکش. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۶، ص۱۲۸ البرهان/ العیاشی، ج۲، ص۸۷/ کمال الدین، ج۲، ص۶۷۰/ نور الثقلین/ بحار الأنوار، ج۵۲، ص۳۲۴/ العددالقویهًْ، ص۶۹ این آیه 2 بار در قرآن ذکر شده(آیه 33 سوره توبه و آیه 9 سوره صف).

آیه 53 سوره فصلت

سَنُرِيهِمْ آيَاتِنَا فِي الْآفَاقِ وَفِي أَنْفُسِهِمْ حَتَّىٰ يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ ۗ أَوَلَمْ يَكْفِ بِرَبِّكَ أَنَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ

به زودی نشانه‌های خود را در اطراف جهان و در درون جانشان به آنها نشان می‌دهیم تا برای آنان آشکار گردد که او حق است؛ آیا این کافی نیست که پروردگارت بر همه چیز شاهد و گواه است؟!

ابوبصیر نقل می کند: درباره‌ی تفسیر آیه فوق از حضرت جعفر بن محمد صادق (ع) سؤال کردم. آن حضرت فرمودند: خداوند در وجودشان مسخ‌شدن و در جهان، تنگ‌ شدن عرصه‌ی هستی بر آنان را به ایشان نشان می‌دهد. در نتیجه آنان به قدرت خداوند در وجودشان و جهان هستی پی می‌برند. همچنین حَتَّی یتَبَینَ لهُمْ أَنَّهُ الحَقُّ (تا برای آنان آشکار گردد که او حق است) به معنای خروج قائم (عج) است که حقیقتی از سوی پروردگار است که بی‌تردید مردم او را خواهند دید. الکافی، ج۸، ص۳۸۱/ بحارالأنوار، ج۵۱، ص۶۲/ بحارالأنوار، ج۵۲، ص۲۴۱/ الغیبهًْ للنعمانی، ص۲۶۹؛ «انتقاض» بدل «انتقاض»/ البرهان/ نورالثقلین

آیه 80 سوره هود

قَالَ لَوْ أَنَّ لِي بِكُمْ قُوَّةً أَوْ آوِي إِلَىٰ رُكْنٍ شَدِيدٍ

(حضرت لوط (ع))گفت: ای کاش در برابر شما قدرتی داشتم؛ یا تکیه‌گاه و پشتیبان محکمی در اختیار من بود!

امام صادق (ع): لوط (ع) جمله لَوْ أَنَّ لِی بِکُمْ قُوَّةً أَوْ آوِی إِلَی رُکْنٍ شَدِیدٍ را تنها به این سبب گفته‌است که در آرزوی داشتن توانایی حضرت قائم (عج) بوده و منظورش از رُکْنٍ شَدِیدٍ هم یاران حضرت (313 تن) است؛ زیرا هریک از ایشان به‌اندازه‌ی چهل مرد قوی، قدرت دارند و قلب هرکدام از آن‌ها از آهن محکم‌ تراست و اگر بر کوهها گذر کنند، کوهها منهدم شده و از هم می‌پاشند و تا وقتی رضای خدای متعال را به دست نیاورند، دست از جهاد بر نمی‌دارند و شمشیرهایشان را در نیام، نمی‌گذارند. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۶، ص۷۵۰ بحار الأنوار، ج۵۲، ص۳۲۷/ کمال الدین، ج۲، ص۶۷۳/ نور الثقلین/ البرهان

آیه 128 سوره اعراف

قَالَ مُوسَىٰ لِقَوْمِهِ اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَاصْبِرُوا ۖ إِنَّ الْأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُهَا مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ ۖ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ

موسی (ع) به قوم خود گفت: از خدا یاری جویید، و استقامت پیشه کنید، که زمین از آن خداست، و آن را به هر کس از بندگانش که بخواهد، واگذار می‌کند؛ و سرانجام برای پرهیزکاران است.

امام باقر (ع): دولت ما در پایان همه‌ی دولت ها خواهد آمد و همه قبل از ما به حکومت خواهند رسید، و این جریان از این‌جهت است تا نگویند، اگر ما هم حکومت داشتیم مانند این‌ها باعدالت رفتار می‌کردیم و این است کلام خداوند متعال که فرمود: وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقِین. بحار الأنوار، ج۵۲، ص۳۳۸/ الإرشاد، ج۲، ص۳۸۴/ إعلام الوری، ص۴۶۲/ کشف الغمهًْ، ج۲، ص۴۶۵/ روضهًْ الواعظین، ج۲، ص۲۶۵/ الغیبهًْ للطوسی، ص۴۷۲/ المناقب، ج۴، ص۱۸۹

آیه 81 سوره اسراء

وَقُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ ۚ إِنَّ الْبَاطِلَ كَانَ زَهُوقًا

و بگو: حق آمد، و باطل نابود شد؛ یقیناً باطل نابود شدنی است.

امام باقر (ع) در تفسیر آیه فوق می فرمایند: وقتی‌ که قائم (عج) قیام کند، دولت باطل را از میان می‌برد. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۸، ص۳۲۸ الکافی، ج۸، ص۲۸۷/ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۳۱۳/ نورالثقلین/ البرهان

آیه 20 سوره لقمان

أَ لَمْ تَرَوْا أَنَّ اللهَ سَخَّرَ لَكُمْ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ أَسْبَغَ عَلَيْكُمْ نِعَمَهُ ظاهِرَةً وَ باطِنَةً وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يُجادِلُ فِي اللهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَ لا هُدىً وَ لا كِتابٍ مُنيرٍ

آیا ندیدید خداوند آنچه را در آسمان ها و زمین است مسخّر شما گردانید و نعمت های آشکار و پنهان خود را به وفور بر شما ارزانی داشته است؟! ولی بعضی از مردم بدون هیچ دانش و هدایت و یا کتابی روشنگری درباره خدا مجادله می‌کنند!

امام کاظم (ع) در تفسیر آیه فوق می فرمایند: نعمت ظاهری، امام ظاهر است و نعمت باطنی امام غائب (عج) است. بحار الأنوار، ج۲۴، ص۵۳/ الخرایج والجرایح، ج۳، ص۱۱۶۵/ الصراط المستقیم، ج۲، ص۲۲۹/ کفایهًْ الأثر، ص۲۷۰/ کمال الدین، ج۲، ص۳۶۸/ نورالثقلین/ المناقب، ج۴، ص۱۸۰/ البرهان

آیه 8 سوره انفال

لِيُحِقَّ الْحَقَّ وَ يُبْطِلَ الْباطِلَ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ

تا حق را تثبيت كند، و باطل را از ميان بردارد، هرچند مجرمان كراهت داشته باشند.

امام باقر(ع): این کلام خدای عزّوجلّ که لِیُحِقَّ الحَقَّ؛ یعنی حقّ آل محمّد (ص) که در هنگام قیام قائم (عج) خواهد گرفت و یُبْطِلَ الْبَاطِلَ؛ یعنی حضرت قائم (عج) هنگامی‌ که قیام می‌ کند، باطل بنی‌امیّه را از بین خواهد برد. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۵، ص۴۸۸ بحار الأنوار، ج۲۴، ص۱۷۸/ العیاشی، ج۲، ص۵۰

آیه 1 سوره عصر

وَ الْعَصْر

و سوگند به عصر

از امام صادق (ع) درباره‌ی این کلام خداوند عزّوجلّ سوال شد و ایشان فرمودند: عصر؛ عصر قیام حضرت قائم (عج) است. بحارالأنوار، ج۲۴، ص۲۱۴/ بحارالأنوار، ج۶۴، ص۵۹/ بحارالأنوار، ج۶۶، ص۲۶۸/ العددالقویهًْ، ص۶۷/ کمال الدین، ج۲، ص۶۵۶/ منتخب الأنوارالمضییهًْ، ص۱۷۹/ البرهان/ نورالثقلین

آیه 33 سوره اسراء

وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ۗ وَمَنْ قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا فَلَا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ ۖ إِنَّهُ كَانَ مَنْصُورًا

و کسی را که خداوند خونش را حرام شمرده، نکشید، مگر به حق! و آن کس که مظلوم کشته شده، برای ولی او سلطه (حق قصاص) قرار دادیم؛ اما او نباید در قتل اسراف کند، قطعا او یاری شده است.

از امام صادق (ع) درباره‌ی آیه فوق می فرمایند: منظور قائم آل محمّد (عج) است که قیام می‌ کند و قصاص خون حسین (ع) را می‌ گیرد و اگر تمام اهل زمین را به این قصاص بکشد، اسراف و زیاده‌روی نکرده است. سپس امام (ع) فرمودند: به‌خدا سوگند! قائم (عج) فرزندان و ذرّیّه‌ی قاتلان حسین (ع) را به قصاص جُرم پدرانشان می‌کشد. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۸، ص۱۶۸ بحارالأنوار، ج۴۵، ص۲۹۸/ کامل الزیارات، ص۶۳/ البرهان اباصلت هروی از یاران نزدیک حضرت امام رضا (ع) نقل می کند: از امام رضا (ع) پرسیدم: ای فرزند رسول خدا (ص)، حدیثی از امام صادق (ع) روایت شده است که وقتی که قائم (عج) قیام‌ کند، فرزندان و ذرّیّه قاتلان امام حسین (ع) را به قصاص جُرم پدرانشان می‌ کشد. شما دراین‌ باره چه می‌فرمایید؟ فرمودند: همین‌ طور است. پرسیدم: پس اینکه خداوند می‌فرماید: وَ لاَ تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَی(و هیچ گنهکاری گناه دیگری را متحمّل نمی‌شود)(بخشی از آیه 164 سوره انعام)، یعنی چه!؟ فرمودند: همه‌ی آنچه خداوند فرموده است، راست و حقیقت است، امّا فرزندان قاتلان حسین (ع) از عمل پدران خود خشنودند و به آن افتخار می‌کنند و هرکس از وقوع فعلی راضی باشد، مانند کسی است که آن را انجام داده است. اگر کسی در شرق کشته شود و کسی در غرب از مرگ او خشنود باشد، در نزد خداوند، شریک عمل قاتل محسوب می‌شود. قائم (عج) تنها به این دلیل آن‌ها را می‌کشد که آن‌ها از کار و فعل پدرانشان راضی و خشنودند. پرسیدم: اوّلین کاری‌ که قائم شما (عج) بعد از قیام انجام می‌دهد، چیست؟ فرمودند: از بنی‌ شَیبه شروع می‌ کند و دستان آن‌ها را قطع می‌کند، زیرا آن‌ها سارقان خانه کعبه هستند. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۸، ص۱۶۸ علل الشرایع، ج۱، ص۲۲۹/ البرهان

آیات 46 و 47 سوره مدثر

وَكُنَّا نُكَذِّبُ بِيَوْمِ الدِّينِ حَتَّىٰ أَتَانَا الْيَقِينُ

و ما همواره روز دین را انکار می‌کردیم، تا آنکه یقین بر ما فرا رسید.

امام باقر (ع) در مورد آیه فوق روز دین را روز قیام حضرت مهدی (عج) و یقین را روز ظهور ایشان تفسیر نمودند. کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۶۵۸.

آیه 2 سوره لیل

وَ النَّهارِ إِذا تَجَلّ

و سوگند به روز هنگامى‌كه جلوه‌گرشود.

امام باقر (ع): وَ النَّهارِ إِذا تَجَلَّی؛ منظور از نهار، قائم (عج) از ما اهل‌بیت (ع) است. ایشان وقتی قیام کند، بر دولت‌ های باطل پیروز می‌شود. قرآن برای مردم مثال می‌زند و خطاب به پیامبر (ص) و ما است. و معنی آن را جز ما کسی نمی‌داند. بحارالأنوار، ج۲۴، ص۷۱/ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۳۹۸ و تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۷۸۰، «منا اهل البیت (» محذوف و «غلب ... غیرنا» محذوف/ القمی، ج۲، ص۴۲۵

آیه 24 سوره جن

حَتّى إِذا رَأَوْا ما يُوعَدُونَ فَسَيَعْلَمُونَ مَنْ أَضْعَفُ ناصِراً وَ أَقَلُّ عَدَداً

تا هنگامى‌ كه آنچه را به آن‌ها وعده‌ داده‌ شده ببينند؛ آنگاه مى‌دانند چه كسى ياورش ضعيف‌ تر و جمعيّتش كمتر است

امام کاظم (ع) درباره‌ی آیه فوق می فرمایند: مقصود از این آیه قائم (عج) و یاران اوست. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۱۱۶ الکافی، ج۱، ص۴۳۴

آیه 44 سوره معارج

خاشِعَةً أَبْصارُهُمْ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ ذلِكَ الْيَوْمُ الَّذي كانُوا يُوعَدُونَ

در‌حالي‌ كه چشم‌هايشان به زير افتاده و ذلّت و خواري آن‌ها را پوشانده است. اين همان روزي است كه به آن‌ وعده داده مي‌ شدند.

امام باقر (ع) درباره‌ی آیه فوق می فرمایند: منظور از این آیه، روز ظهور امام زمان (عج) است. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۴۸ بحارالأنوار، ج۵۳، ص۱۲۰/ البرهان/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۷۰۰

آیه 66 سوره زخرف

هَلْ يَنْظُرُونَ إِلاَّ السَّاعَةَ أَنْ تَأْتِيَهُمْ بَغْتَةً وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ

يا جز اين انتظارى دارند كه قيامت ناگهان به‌سراغشان آيد در‌حالى‌كه نمى‌فهمند؟!

امام باقر (ع) درباره‌ی آیه فوق می فرمایند: منظور از آن قیام حضرت قائم (عج) است که به صورت ناگهانی به‌ سراغ آن ها خواهد آمد. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۴، ص۱۰۴ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۱۶۴/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۵۵۲/ البرهان

آیات 41 و 42 سوره شوری

وَلَمَنِ انْتَصَرَ بَعْدَ ظُلْمِهِ فَأُولَٰئِكَ مَا عَلَيْهِمْ مِنْ سَبِيلٍ إِنَّمَا السَّبِيلُ عَلَى الَّذِينَ يَظْلِمُونَ النَّاسَ وَيَبْغُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ ۚ أُولَٰئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ

و هر كه پس از ستم ديدن‌، (برای دفاع و انتقام) يارى جويد ایرادی بر ايشان نيست. ایراد و مجازات بر کسانی است که به مردم ستم می‌ کنند و در زمین به ناحق ظلم روا می‌دارند؛ برای آنان عذاب دردناکی است!

امام باقر (ع) در مورد کسی که انتقام می گیرد می فرمایند: آن کس که انتقام می‌ گیرد بعد از آنکه به وی ظلم شده، قائم آل محمّد (عج) و یاران او هستند؛ که کسی نمی تواند از ایشان بابت این کار ایراد بگیرد؛ چراکه هنگامی که قائم (عج) قیام کند خود و یارانش از بنی‌امیّه و دروغگویان و دشمنان اهل بیت انتقام می‌گیرند و ایراد و مجازات بر کسانی است که به مردم ستم می‌ کنند و در زمین به ناحق ظلم روا می‌دارند؛ برای آنان عذاب دردناکی است. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۶۵۰ بحارالأنوار، ج۵۱، ص۴۸/ القمی، ج۲، ص۲۷۸/ فرات الکوفی، ص۳۹۹

آیه 20 سوره شوری

مَنْ كانَ يُريدُ حَرْثَ الْآخِرَةِ نَزِدْ لَهُ في حَرْثِهِ وَ مَنْ كانَ يُريدُ حَرْثَ الدُّنْيا نُؤْتِهِ مِنْها وَ ما لَهُ فِي الْآخِرَةِ مِنْ نَصيبٍ

كسى كه كِشت آخرت را بخواهد، براى وى در كِشته‌اش مى‌افزاييم، و كسى كه كِشت اين دنيا را بخواهد به او از آن مى‌دهيم اما در آخرت او را نصيبى نيست.

از امام صادق (ع) سوال شد: منظور از کشت آخرت در این آیه چیست؟ ایشان فرمودند: يعنى معرفت امير المؤمنين عليه السلام و ائمه. از ایشان سوال شد: بر کشت آن ها می افزاییم یعنی چه؟ ایشان فرمودند: يعنى معرفتش را خواهیم افزود، تا بهره خود را از دولت ائمه دريافت كند. سپس در مورد هر كه كشت دنيا خواهد، از دنيا باو دهيم و در آخرت او را بهره‌ئى نيست سوال شد. ایشان فرمودند: يعنى براى او از دولت حق با امام قائم (عج) بهره‌ اى نخواهد بود. الکافي , جلد۱ , صفحه۴۳۵

آیه 16 سوره فصلت

فَأَرْسَلْنا عَلَيْهِمْ ريحاً صَرْصَراً في أَيَّامٍ نَحِساتٍ لِنُذيقَهُمْ عَذابَ الْخِزْيِ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ لَعَذابُ الْآخِرَةِ أَخْزى وَ هُمْ لا يُنْصَرُونَ

سرانجام تند‌بادى هول‌انگيز و سرد در روزهايى شوم و پر غبار بر آن‌ها فرستاديم تا عذاب خواركننده را در زندگى دنيا به آن‌ها بچشانيم؛ و به‌يقين عذاب آخرت خواركننده‌تر است، و آن ها يارى نخواهند شد.

ابو بصير نقل می کند: به امام صادق عليه السّلام عرض كردم: فرمايش خداى عزوجل كه مى‌فرمايد: عذاب خوار کننده در زندگى دنيا و در آخرت؛ عذاب خوار کننده در دنيا چيست‌؟ ایشان فرمودند: اى ابا بصير كدام ننگى رسواكننده‌ تر از اين است كه مرد در خانه و در اتاق خود و در كنار برادران و در ميان اهل و عيال خود باشد ناگهان خانواده‌اش گريبان ها چاك زنند و فرياد بر آورند؛ مردم بگويند: چه شده!؟ گفته شود: فلانى هم اكنون مسخ (تبدیل شدن انسان به موجودی دیگر مثلا یک حیوان) شد،عرض كردم: قبل از قيام قائم عليه السّلام است يا پس از آن‌؟ فرمودند: نه بلكه قبل از آن. الغيبة (للنعمانی) , جلد۱ , صفحه۲۶۹

آیه 29 سوره سجدة

قُلْ یَوْمَ الْفَتْحِ لایَنْفَعُ الَّذِینَ کَفَرُوا إِیمانُهُمْ وَ لا هُمْ یُنْظَرُونَ

بگو: در روز پیروزى، ایمان آوردن سودى به حال کافران نخواهد داشت؛ و به آن‌ها هیچ مهلت داده نمى‌شود.

امام صادق (ع) درباره‌ی آیه فوق می فرمایند: یوم الفتح (روز فتح و پیروزی) روزی است که دنیا برای ظهور حضرت قائم (عج) مهیّا می‌شود و در آن روز نزدیک شدن به ایمان، تنها برای کسی سودمند است که پیش از آن هنگام، مؤمن باشد و به آن فتح و پیروزی، یقین داشته باشد. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۶۳۶ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۴۳۸/ البرهان

آیه 41 سوره حج

الَّذينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَ للهِ عاقِبَةُ الْأُمُورِ

همان کسانی که اگر در زمین به آن ها قدرت ببخشیم، نماز را برپا می‌دارند، و زکات می‌دهند، و امر به معروف و نهی از منکر می‌کنند، و پایان همه کارها از آن خداست.

امام باقر (ع): این آیه به آل‌ محمّد (ص) تا آخرین آن ها، حضرت‌ مهدی (عج) و یارانش اختصاص دارد؛ همان کسانی‌ که خداوند آن‌ها را مالک شرق و غرب زمین خواهد نمود و دین را به‌ وسیله‌ی ایشان آشکار کند و بدعت‌ ها و ناحقّ را به‌وسیله‌ی او و یارانش از میان بردارد؛ آنچنان‌که بی‌خِردان، حقّ را نابود کرده‌اند؛ و اثری از ظلم باقی نمی‌ماند؛ و آن‌ها امر به معروف و نهی از منکر خواهند کرد. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۹، ص۶۸۸ بحارا لأنوار، ج۵۱، ص۴۷/ القمی، ج۲، ص۸۷

آیه 1 سوره نحل

أَتى أَمْرُاللهِ فَلاتَسْتَعْجِلُوهُ سُبْحانَهُ وَتَعالى عَمّا يُشْرِكُونَ

قطعا امر الهی فرا خواهد رسید؛ براى آن عجله نکنید! او منزّه و برتر است از آنچه همتاى او قرار می‌دهند!

امام صادق (ع) درباره‌ی آیه فوق می فرمایند: منظور از امر، امر ما (امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)) است؛ خداوند حکم کرده است که درباره‌ی آن عجله نکنیم تا او را با سه لشکر یاری رساند: با ملائکه، مؤمنان و ترس (در دل دشمنان). تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۷، ص۵۹۰ بحارالأنوار، ج۵۲، ص۳۵۶ امام صادق (ع): اوّلین کسی که با قائم (عج) بیعت می‌کند، جبرئیل (ع) است که به صورت پرنده‌ای سفید نزد حضرت آمده با او بیعت می‌کند، سپس یک پایش را بر بیت‌ الله الحرام و دیگری را بر بیت المقدّس می‌ گذارد؛ سپس با صدایی بلند که همگان آن را می‌ شنوند ندا می‌دهد: أَتَی أَمْرُ اللهِ فَلاَ تَسْتَعْجِلُوهُ. کمال الدین، ج۲، ص۶۷۱

آیه 39 سوره حج

أُذِنَ لِلَّذينَ يُقاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَ إِنَّ اللهَ عَلى نَصْرِهِمْ لَقَديرٌ

به كسانى كه جنگ بر آنان تحميل شده است، اجازه‌ی جهاد داده شده است؛ چرا كه مورد ستم قرار گرفته اند و به يقين خدا بر يارى آن‌ها تواناست.

امام باقر (ع) می فرمایند این آیه در مورد حضرت مهدی (عج) و یاران گرامی ایشان نازل شده است. الغیبهًْ للنعمانی، ص۲۴۱

آیات 15 تا 17 سوره طارق

إِنَّهُمْ يَكِيدُونَ كَيْدًا وَأَكِيدُ كَيْدًا فَمَهِّلِ الْكَافِرِينَ أَمْهِلْهُمْ رُوَيْدًا

آنان دست به نيرنگ مى‌زنند. و (من خداوند در مقابل) دست به نيرنگ مى‌زنم. حال که چنین است کافران را اندکی مهلت ده (تا سزای اعمالشان را ببینند)!

امام صادق (ع): به پیامبر اکرم (ص) و علیّ‌ بن‌ ابی‌ طالب (ع) و فاطمه زهرا (س) نیرنگ زدند. خداوند می‌ فرماید: ای محمّد (ص)، آن ها نیرینگ زدند من نیز مقابل به مثل می‌کنم؛ ایشان را تا وقت ظهور حضرت قائم (عج) مهلت بده. خداوند به‌وسیله‌ی او از ستمگران و جبّاران قریش و بنی‌امیّه و سایرین انتقام می‌گیرد. القمی، ج۲، ص۴۱۶،تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰ بحارالأنوار، ج۵۳، ص۱۲۰

آیه 83 سوره نمل

وَيَوْمَ نَحْشُرُ مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا مِمَّنْ يُكَذِّبُ بِآيَاتِنَا فَهُمْ يُوزَعُونَ

و آن روز كه از هر امتى، گروهى از كسانى كه آيات ما را تكذيب كرده‌اند محشور مى‌گردانيم، سپس آنان نگاه داشته مى‌شوند تا همه به هم ملحق شوند.

مردی به امام صادق (علیه السلام) عرض کرد: عموم مردم بر این گمان هستند که منظور از وَ یَوْمَ نَحْشُرُ مِن کُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا روز قیامت است! امام صادق (علیه السلام) فرمودند: آیا خداوند از هر اُمّتی جمعی را محشور کرده و بقیّه را رها می‌کند؟! هرگز! مگر در رجعت.همانا آیه‌ی قیامت این است؛ همه‌ی آنان [انسان‌ها] را برمی‌انگیزیم، و احدی از ایشان را فروگذار نخواهیم کرد!. (سوره کهف آیه ۴۷). تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۱۱۰ القمی، ج۲، ص۱۳۰ مفضّل از امام صادق (علیه السلام) روایت می‌کند که درباره‌ی آیه "وَ یَوْمَ نَحْشُرُ مِن کُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا" فرمودند: همه‌ی مؤمنانِ کشته شده رجعت می‌کنند تا (به مرگ طبیعی) بمیرند و هیچ‌ کس رجعت نمی‌ کند، مگر اینکه ایمانش خالص یا مشرک محض باشد. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۱۱۰ القمی، ج۲، ص۱۳۱

آیه 95 سوره انبیاء

وَحَرَامٌ عَلَىٰ قَرْيَةٍ أَهْلَكْنَاهَا أَنَّهُمْ لَا يَرْجِعُونَ

و حرام است بر شهرها و آبادی هایی که (بر اثر گناه با عذاب الهی) نابودشان کردیم که به دنیا بازگردند؛ آنها هرگز باز نخواهند گشت!

امام باقر و امام صادق (ع): هر شهر و قریه‌ای که خداوند مردم آن را با عذاب نابود گرداند در رجعت به دنیا برنمی‌گردند. این آیه‌ی شریفه از بزرگترین آیات دالّ بر رجعت است. زیرا هیچ‌ یک از مسلمانان منکر این نیست که تمام مردم اعمّ از آن‌ها که با عذاب خدا نابود شده‌اند یا آنان‌که وفات یافته‌اند، همه در قیامت برانگیخته می‌شوند و اینکه در این آیه خدا می‌ فرماید: لا یَرْجِعُونَ(آن ها برنمیگردند) مقصود این است که در رجعت برنمی‌گردند؛ والا به قیامت برمی‌گردند تا وارد دوزخ شوند. بحارا لأنوار، ج۵۳، ص۵۲

آیه شماره از

فهرست آیاتی که در بخش روایات مهدویت ذکر گردیده اند:

شماره آیه آدرس آیه شماره روایت مربوطه توضیحات بیشتر
1 آیه 148 سوره بقره در روایت 74 ارجاع به تفسیر روایی اهل بیت علیهم السلام
2 آیه 155 سوره بقره در روایت 86 ارجاع به تفسیر روایی اهل بیت علیهم السلام
3 آیه 249 سوره بقره در توضیحات روایت 47 ارجاع به تفسیر روایی اهل بیت علیهم السلام
4 آیه 8 سوره صف در توضیحات روایت 47 به توضیحات روایت مراجعه کنید
5 آیه 164 سوره بقره در روایت 42 به توضیحات روایت مراجعه کنید
6 آیه 17 سوره حدید در روایت 42 ارجاع به تفسیر روایی اهل بیت علیهم السلام
7 آیه 25 سوره فتح در روایت 21 ارجاع به جامع الاحادیث
8 آیه 69 سوره زمر در روایت 87 به متن روایت مراجعه کنید
9 آیه 51 سوره سبا در روایت 88 به متن روایت مراجعه کنید
10 آیه 4 سوره روم در روایت 80 ارجاع به تفسیر روایی اهل بیت علیهم السلام
11 آیه 45 سوره نحل در توضیحات روایت 88 ارجاع به تفسیر روایی اهل بیت علیهم السلام
12 آیه 83 سوره آل عمران در روایت 20 به متن روایت مراجعه کنید
13 آیه 110 سوره هود در روایت 75 به متن روایت مراجعه کنید
14 آیه 32 سوره توبه در توضیحات روایت 47 مشابه آیه 8 سوره صف